Zie jij wat ik zie?!
Een mixed method onderzoek naar Virtual Reality bij complexe echtscheiding. Download onder aan dit artikel!
Voor het behalen van haar Master Health Care and Social Work aan de Saxion Hogeschool heeft Claire Diets een onderzoek gedaan naar de VR trainingen die worden ingezet bij Conflictscheiding. Het onderzoek is uitgevoerd bij Jeugdhulp Friesland die de trainingen door Vrendle heeft laten ontwikkelen.
Complexe echtscheidingen
Jaarlijks krijgen 70.000 kinderen te horen dat hun ouders gaan scheiden. Daarvan raken 35.000 kinderen betrokken bij een vechtscheiding, waarvan 16.000 ernstige problemen ervaren als gevolg van deze vechtscheiding. Per jaar komen hier 3.500 kinderen bij. In 2016 is de 360º VR- empathietraining ontwikkeld door Jeugdhulp Friesland (JHF) in samenwerking met Vrendle. Bij de VR-empathietraining worden de ‘vechtende’ ouders ondergedompeld in de beleving van het kind, Sam, dat getuige is van hun ruzies. Ouders kijken in VR door de ogen van het kind kijken naar een aantal conflictsituaties. Het doel is dat zij daardoor zich verplaatsen in de gevoelens en gedachten van hun kind(eren) en dat dit leidt tot empathie voor het kind en bewustwording van het eigen gedrag.
Het onderzoek
De VR-empathietraining vormt de aanleiding voor dit onderzoek en leidt tot de onderzoeksvraag:
Wat zijn de ervaringen met betrekking tot gebruik en beleving van de VR-empathietraining en de samenhang met empathie voor het kind onder medewerkers en cliënten?
Zowel medewerkers als ouders waren over het algemeen positief over de inzet van VR psycho-educatie. De kwantitatieve resultaten laten zien dat er sprake is van:
- een hoge mate van virtuele beleving
- een statistisch significante samenhang met de mate van empathie
Om meer verdieping te kunnen geven aan de statistische uitkomsten zijn deze gecombineerd met de ervaringen van medewerkers, die op kwalitatieve wijze zijn verzameld.
Transporteren, transformeren, empathiseren
Om het onderzoek goed vorm te geven is aansluiting gezocht bij een aantal theoretische modellen voor Virtual Reality Positioning Taking (wat wij empathietraining noemen). De ervaringen met de VR-empathietraining kunnen volgens een van die theorieën in drie fases worden verdeeld: transporteren, transformeren en empathiseren.
Met transporteren wordt de mate bedoeld waarin de VR-empathietraining een virtuele beleving kan oproepen bij ouders. De mate waarin de virtuele beleving wordt opgeroepen wordt bepaald door een aantal factoren volgens het model van Shin (2017): Immersion, presence, flow en usability.
Conclusie: Ouders hebben hoge gemiddelden gescoord op de mate van immersion, presence, flow en usability wat betekent dat zij een intense virtuele beleving hebben ervaren. De uitspraken van ouders, hun lichaamshouding en emotionele reacties bevestigen deze bevindingen.
Met transformeren wordt bedoeld de mate waarop ouders zich konden verplaatsen in de positie, gevoelens en gedachten van (virtuele) Sam en empathie voor hem kregen.
Conclusie: Er is een statistisch significante samenhang gevonden tussen immersion, presence, flow en usability met de mate van empathie. Dit komt overeen met de bevindingen van de medewerkers, die stellen dat ouders zich inleefden in de situatie van Sam en ook meelevend waren.
Empathiseren is vervolgens de mate waarin de empathie voor (virtuele) Sam ook empathie voor hun eigen kind(eren) opriep.
Conclusie: Medewerkers vonden het opmerkelijk dat ouders na de VR-empathietraining de empathie voor (virtuele) Sam gelijk verlegden naar hun kind(eren) en zich bewust werden van het effect van hun eigen gedrag op hun kind(eren). De uitspraken die ouders aan medewerkers hebben gedaan zijn aanwijzingen dat er gedragsverandering kan plaatsvinden, want ouders willen voorkomen dat hun kind(eren) opnieuw last krijgen van de gevolgen van de echtscheiding.
En wat vinden medewerkers?
Medewerkers vinden het een meerwaarde om de VR- empathietraining in te zetten. Er worden uitdagingen gezien op het gebied van technische en praktische aspecten rondom de inzet van de VR-empathietraining. Aanbevolen wordt om meerdere virtuele scenario’s te ontwikkelen, zodat het nog beter aansluit bij de persoonlijke situaties van ouders. Daarnaast is (technische) ondersteuning en het ontwikkelen van een gezamenlijke visie nodig om tot een eenduidige werkwijze te komen van VR bij mediation.
Vond je ons blog interessant?
Ben jij zorgprofessional en wil je conflictscheiding beleven in VR? Neem contact met ons op. We kijken graag samen met jou wat er mogelijk is.